دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

تنقیح المناظر لذوى الابصار و البصائر(اثر کمال الدین فارسی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » کمال الدین فارسی (حسن بن علی بن حسن) » آثار کمال الدین فارسی »
 از این اثر با عنوانِ تنقیح المناظر لاولى الابصار و البصائر نیز یاد کرده ‏اند . این کتاب که به گفته جورج سارتن، تفسیرى جامع و بدیع است ، مهمترین تألیف کمال الدین فارسى در مبحث نورشناسى است و تنقیح و شرحى است که به راهنمایى استادش قطب الدین شیرازى بر کتاب المناظر ابن هیثم نوشت.      اصل این کتاب با عنوان «المناظر» از اقلیدس است. این اثر به عربى ترجمه شد، پس از آن در سده 4 ه...

ورزش زورخانه‌ای فارس
دانشنامه مشاهیر » پهلوانان و ورزشکاران نیریز »
از سابقه‌ی وزش باستانی در نی‌ریز اطلاع دقیقی در دست نیست ولی آن‌طور که گذشتگان نقل نموده‌اند ورزش باستانی در این دیار کهن در زمان حکومت حاج زین‌العابدین حاکم نی‌ریز در سال 1241 هـ. ق از رونق خاصی برخوردار بوده است. علتش هم این بوده که اولاً حاکم وقت در قدرت و قوه‌ی بازو یکی از دلاوران زمان خویش محسوب می‌شده، به‌طوری که نقل‌شده سینی مسی را با تکیه‌بر بازوی خویش از وسط پاره می‌نمود. ثانیاً ایشان در فرصت‌های...

شرح احوال میرزا زین‏ العابدین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا زین العابدین نیریزی »
      میرزا زین‏ العابدین نیریزى، از خوشنویسانِ گمنامِ سده 12 و 13 هجرى قمرى است.      اطلاعات ما درباره میرزا زین‏ العابدین محدود به مطالبى است که خود او در پایانِ نسخه اصلاح الالفاظ به دست داده است. تنها اثرى که از او مى‏ شناسیم، کتابت کتابِ اصلاح الالفاظ است. این کتاب، تألیف شیخِ مفید بن میرزا نبى شیرازى است. نسخه مورد نظر به شماره 307 د در کتابخانه دانشکده الهیات و معارف اسلامى دانشگاه تهران (اکنون در کتابخانه...

شرح احوال و زندگانی محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » محمد بن علی بن محمد بن علی نیریزی »
      شیخ محمد نیریزى فرزند ارشد الدین نیریزى بود که پس از پدر بر مسند وعظ و ارشاد تکیه زد.      او به نقاط مختلفى از جمله عراق و حجاز سفر کرد . ظاهرا پس از وفات پدرش در سال 604 ه . ق. جانشین او شد. چنانکه فقیه صائن الدین حسین بن محمد بن سلمان (متوفى 664 ه . ق.)  نقل کرده، وى فردى بکّاء  بود .     با توجه به گفته جنید شیرازى، مبنى بر اینکه او خلوت...

شرح احوال و زندگینامه مایلی نیریزی
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » مایلی نیریزی »
     هفت اقلیم قدیمترین منبعى است که در آن، نام مایلى آمده و از او با عنوان مولانا مایلى یاد شده است .     بعد از آن، تقى‌‌الدین اوحدى بلیانى در تذکره مهم خود، عرفات‌‌العاشقین، به شرح احوال وى پرداخته. و او را«مولانا مایلى ایجى» خوانده است . منابع دیگر عموماً از این دو منبع اخذ کرده‌‌اند.      مایلى در دوره شاه طهماسب صفوى (حک 930 - 984 ه . ق.) در نیریز مى‌‌زیسته است. در آن زمان میرزااحمدکفرانى اصفهانى...

شرح احوال میرزا محمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا محمد نیریزی »
میرزا محمد نیریزی، از خوشنویسانِ گمنامِ قلم نسخ که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری می‌زیسته است. تنها اطلاعی که درباره وی داریم، مجموعه‌ای است که به قلم وی کتابت شده است. این مجموعه شاملِ مناسک العاشقین و مشارب العارفین و مرآه العارفین از راز شیرازی است. قطع خشتی (۱۵ × ۲۱ سانتی‌متر)، ۲۷۵ صفحه و هر صفحه ۱۷ سطر، به قلم نسخ و تاریخ ۱۳۱۰ ه. ق. عناوین شنگرف، جلد تیماجی عنابی‌رنگ. این مجموعه به...

منابع و مآخذ موجود در مورد آثار ابوالعباس نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
منابع و مآخذ موجود را مى ‏توان به سه دسته تقسیم کرد: 1- آثار خود او: ابوالعباس آثارى چند در ریاضیات و ستاره‏ شناسى دارد که به برخى از آنها دست یافتیم، که عبارت است از: مقاله النیریزى فى حوادث القرانات  ؛ احداث الجوّ  ؛ رساله فى بیان المصادره المشهوره لاقلیدس  ؛ تخطیط الساعات الزمانیه فى کل قبه او فى قبه تستعمل لها  ؛ همچنین بخشهایى از شرح اصول اقلیدس که مرحوم استاد جلال الدین همائى در خیامى ‏نامه...

شرح احوال و زندگانی سید قطب الدین محمد حسینی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
     قطب الدین محمد فرزند جلال الدین عبداللّه فسیرجانى و برادر بزرگ نورالدین محمد ، از عالمان و عارفان سده 8 ه . ق. بود.      معین الدین جنید شیرازى که از معاصران وى بوده، در کتاب خود، شدالازار فى حطّ الاوزار عن زوّار المزار از او به بزرگى یاد کرده و درباره او گفته است: «العالم العارف، الکثیر الخیر، الدّائم الذّکر، ذوالقلب السّلیم و الطّریق المستقیم و الصّدر الواسع والدین الخاشع».     سید قطب ‏الدین بیشتر به اهل معرفت...

شمس الحکمه(اثرسید قطب الدین محمد حسینی نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی » آثار سید قطب الدین محمد حسینی نیریزی »
 شمس‏ الحکمه: قصیده‏ اى است لامیه درباره معرفت و انس با قرآن و موضوعاتى از قبیل ثبوت وجود حقیقى، بطلان حکمت فلاسفه مادى و ... .      این قصیده در حدود 96 بیت است و معمولاً در نسخه ‏هاى خطى موجود ضمیمه فصل ‏الخطاب و یا دیگر آثار سیدقطب ‏الدین آورده شده است. بخش هایى از این منظومه را براى اطلاع ذکر مى‏کنیم:                   حمدت اللّه تعظیما و توقیرا و تبجیلا             على انوار حکمه...

آثار منسوب و مجعول میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) » آثار میرزا احمد نیریزی »
      همچنان که اشاره شد، آثار منسوب و مجعول بسیارى به نام میرزااحمد پدید آمد. از آنجا که تنها آثار معدودى مورد نقد و بررسى قرار گرفته و منسوب و مجعول بودن آنها دانسته شده، در اینجا فقط همان تعداد آثار نقد شده را که انتساب و جعلى بودن آنها قطعى است معرفى مى‏ کنیم. 1ـ قرآن: وزیرى، به خط نسخ کتابت خفى متوسط، به تاریخ 1094 ه . ق. با رقم و تاریخ:      «قد تشرفت بتحریر هذا القرآن...